Przyszłość pod znakiem wzrostu
W czerwcowym numerze Głosu Lasu ukazał się artykuł pt. ”Przyszłość pod znakiem wzrostu”.
Autorzy artykułu powołując się na dane z Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu starają się określić jak będą wyglądały lasy prywatne w Polsce w przyszłości.
Według GUS w rękach prywatnych właścicieli pozostaje ok. 1,78mln ha polskich lasów. Wielkość zasobów drzewnych w lasach prywatnych osiągnęła w 2019r. 44mln m3 co daje 249m3/ha, przeciętny wiek drzewostanów wynosił 50 lat. Średnia zasobność wszystkich lasów w Polsce to 283m3/ha a przeciętny wiek 58 lat. Przyrost miąższości w lasach wszystkich form własności wynosi ok. 9m3/ha/rok.
Według danych z inwentaryzacji intensywność użytkowania w lasach w zarządzie PGL LP wynosi ok.6,4m3/ha/rok a w lasach prywatnych ok. 3,3m3/ha/rok.
W lasach prywatnych podobnie jak w lasach ogółem największy udział stanowią drzewostany III i IV klasy wieku (41-80lat). Struktura powierzchni lasów wg. gatunków panujących w lasach prywatnych jest zbliżona do tej w lasach kraju ogółem. Najliczniej występuje sosna zwyczajna (ponad 50% udziału). Udział pozostałych gatunków kształtuje się następująco: brzoza-ponad 10%,olsza-poniżej 9%, dąb-ponad 5% powierzchni. Uwagę zwraca również nieco wyższy udział gatunków liściastych (ok. 36%) w stosunku do lasów w zarządzie PGL LP (32%).
Powierzchniowo najwięcej lasów prywatnych występuje w województwach: mazowieckim – ok. 373 tys. ha; lubelskim – ok. 241 tys. ha; podlaskim – ok 204 tys. ha. Najmniej lasów prywatnych występuje w natomiast w województwach: lubuskim i opolskim – po ok. 13tys. ha.
Autorzy artykułu podkreślają, że w mijającym ćwierćwieczu wyraźnie zaznaczył się wzrost powierzchni lasów prywatnych – w ostatniej dekadzie o ponad 150tys ha. Daje to podstawę by sądzić, że w najbliższych latach ten wzrost będzie nadal utrzymywany, a do roku 2050 możemy mówić o wzroście o ok. 300 tys. ha. Przyczyn tego zjawiska należy dopatrywać się w zalesieniach wspieranych przez fundusze unijne oraz w naturalnej sukcesji nieużytków.
W kwestii użytkowania lasu autorzy przewidują możliwości wystąpienia dwóch scenariuszy: pierwszy zakłada kontynuacje wielkości pozyskania odnotowanego w Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu, drugi natomiast zakłada wzrost intensywności pozyskania o 30% w stosunku do wariantu pierwszego. W przypadku drugiego scenariusza autorzy podkreślają, że trzeba mieć na uwadze duże rezerwy w możliwościach pozyskania drewna w lasach prywatnych w stosunku do użytkowania prowadzonego w PGL LP.
W dalszej części artykułu autorzy zakładają, że jeżeli do 2050 roku nastąpi wzrost powierzchni lasów prywatnych o 300 tys. ha to ich łączna powierzchnia osiągnie wartość ponad 2 mln ha. W obu prognozowanych scenariuszach będziemy mieli do czynienia ze wzrostem zasobów drzewnych. W pierwszym scenariuszu zasoby te osiągną 730 mln m3, a w drugim 670 mln m3. Dla scenariusza pierwszego wielkość rocznego pozyskania drewna wynosiłaby 7,6 mln m3 w końcowym okresie prognozy a dla drugiego ponad 9mln m3 rocznie. Wg przewidywań autorów zasobność i średni wiek lasów prywatnych ok. 2041 roku mogą osiągnąć wartości zbliżone do prognozowanych w Lasach Państwowych.
Wg. autorów w lasach prywatnych możliwy jest wzrost pozyskania drewna na co wskazują m.in. ich stan oraz niska intensywność pozyskania w stosunku do zasobów drzewnych i bieżącego przyrostu miąższości. Uzasadnia to potrzebę organizacji zbytu drewna dla prywatnych właścicieli lasów. Zmiany klimatyczne i coraz częstsze zjawiska klęskowe będą natomiast powodowały wzrost zapotrzebowania ze strony prywatnych właścicieli lasów na fachowe doradztwo w zakresie leśnictwa zwłaszcza w kontekście adaptacji lasów do tych zmian.
Źródło: Głos Lasu, czerwiec 2020, str. 40-41.
Stowarzyszenie Leśników i Właścicieli Lasów
05-430 Celestynów ul. Widok 19
telefon: 660 163 773
e-mail: sliwl@wp.pl
NIP 5322047470
KRS 0000484229
REGON 147000240
Konto: 21 1240 2119 1111 0010 5630 4737