Kompendium wiedzy o lasach prywatnych
„Lasy prywatne – szanse, problemy, rozwiązania” to monografia wydana właśnie w ramach projektu pod tym samym tytułem. To bodaj najszersze dostępne obecnie kompendium wiedzy na temat lasów prywatnych w Polsce. Składa się na nią zbiór referatów, które miały zostać wygłoszone i poddane dyskusji 26 marca podczas odwołanej z powodu pandemii koronawirusa konferencji w Instytucie Badawczym Leśnictwa. Jak piszą autorzy, celem całego projektu było rozpropagowanie potrzeby zmian organizacyjnych, prawnych i finansowych związanych z gospodarowaniem lasami na gruntach prywatnych. Powód? Niewystarczająca wiedza o istniejących dziś problemach z gospodarowaniem na prywatnych gruntach leśnych – zarówno wśród właścicieli lasów, jak i organów nadzorujących czy prawodawców. Trzeba przyznać, że wydanie wystąpień w formie książki to doskonały ruch, zwłaszcza, że całe opracowanie dostępne jest nie tylko w formie książkowej, ale także elektronicznej (dostępnej bezpłatnie na stronie www.lasy-prywatne.pl). Możliwość zapoznania się z opracowaniem w zaciszu domowym to świetna propozycja dla tych, którzy z różnych względów nie mogliby uczestniczyć w tradycyjnej konferencji.
Znajdziemy w nim m.in. dane statystyczne zebrane z różnych źródeł (m.in. GUS, Wielkoobszarowa Inwentaryzacja Stanu Lasu), aspekty prawne (m.in. dotyczące wsparcia na zalesienia), czy podpowiedzi z korzyści płynących ze zrzeszania się.
Organizatorzy konferencji postawili sobie za cel zbudowanie możliwie najpełniejszego obrazu lasów prywatnych w Polsce i to się im udało. A jest o czym mówić, bo ok. 19 % wszystkich lasów w kraju pozostaje własnością prywatną. Nie ulega wątpliwości, że taki areał wpływa zarówno na gospodarkę, jak i ekologię. Liczne problemy, które trapią zarówno lasy prywatne, jak i ich właścicieli, starają się choćby po części rozwiązywać specjaliści – począwszy od naukowców, przez urzędników różnych szczebli, a na samych właścicielach kończąc.
W referatach zebranych w monografii zwrócono uwagę na brak programów wsparcia na tworzenie zrzeszeń leśnych zajmujących się prowadzeniem gospodarki leśnej, braku rekompensat dla właścicieli lasów prywatnych z tytułu świadczonych przez owe lasy funkcji ochronnych, potrzebie usprawnienia sposobu ewidencji drewna pozyskiwanego z lasów prywatnych czy choćby zwiększania ich rentowności. Autorzy stawiają konkretne postulaty i propozycje.
Powszechnie wiadomo, że należy czerpać z dobrych wzorców i uczyć się (najlepiej na cudzych) błędach. Nie zabrakło więc przykładów z zagranicy. Autorzy zaprosili więc reprezentantów Czech, Słowacji i Estonii do zaprezentowania m.in. wyzwań stojących przed tamtejszym leśnictwem prywatnym czy inicjatyw wspierających jego rozwój.
Nie zabrakło też tematu plantacji drzew szybkorosnących jako alternatywy dla zalesień na gruntach prywatnych. Zdaniem Marzeny Niemczyk i Adama Kaliszewskiego z Instytutu Badawczego Leśnictwa mogą być one (w odpowiednich warunkach) ekonomicznie uzasadnioną alternatywą dla upraw rolnych.
Autorzy projektu i monografii nie spoczywają na laurach. Jednym z elementów projektu było bowiem badanie ankietowe prywatnych właścicieli lasów, które miało za zadanie poznać potrzeby rolników i ich opinie w zakresie gospodarki leśnej. Pytano m.in. o powierzchnię gruntów leśnych w gospodarstwie, wiedzę na temat obszarów Natura 2000, poglądy na temat korzyści płynących z tworzenia zrzeszeń właścicieli lasów prywatnych. Pytano także o to, jak wykorzystywane jest drewno pozyskane w lesie prywatnym oraz potrzebę wsparcia sprzedaży pozyskiwanego surowca. Ankietowani właściciele lasów wypowiadali się także na temat nadzoru nad ich lasami. Trwa opracowywanie zebranych w ankiecie danych i przygotowywanie ich do publikacji. Gdy ta się ukaże, na pewno o niej napiszemy.
Stowarzyszenie Leśników i Właścicieli Lasów
05-430 Celestynów ul. Widok 19
telefon: 660 163 773
e-mail: sliwl@wp.pl
NIP 5322047470
KRS 0000484229
REGON 147000240
Konto: 21 1240 2119 1111 0010 5630 4737